Twee recente rapporten laten een verhelderend licht schijnen op de toestand inzake armoede, toegang tot huisvesting, water en energie in het Brussels Gewest.
Geplaatst op: 15/11/2018 - Bijgewerkt: 06/12/2018
De Welzijnsbarometer
In oktober 2018 publiceerde het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn 14e Jaarlijkse Welzijnsbarometer waarin een reeks geactualiseerde indicatoren over armoede in het Brussels Gewest worden voorgesteld.
Het Brusselse Gewest wordt ontegensprekelijk geconfronteerd met grote uitdagingen op het vlak van huisvesting/energie/water, maar ook op het vlak van tewerkstelling, onderwijs, gezondheid, overmatige schuldenlast en welzijn; stuk voor stuk factoren die gelinkt zijn aan armoede.
Een derde van de Brusselaars leeft van een inkomen dat onder de armoederisicogrens ligt. Meer dan een vijfde van de Brusselse bevolking op actieve leeftijd ontvangt een bijstandsuitkering (leefloon, inkomensgarantie voor ouderen, enz.) of een vervangingsinkomen (werkloosheid of invaliditeit) Wat betreft de bijstandsuitkeringen, zien we dat ongeveer 6% van de Brusselse bevolking op actieve leeftijd een leefloon of een equivalent daarvan ontvangt. Bij de personen van 65 jaar en ouder, moet één op acht het doen met de Inkomensgarantie voor Ouderen. De bedragen van deze bijstandsuitkeringen liggen echter lager dan de armoederisicogrens.
Wat huisvesting betreft, stelt het rapport dat naast de grote kwestie van de huisvestingskosten meer dan een vijfde van de Brusselaars melding maakt van aanzienlijke kwaliteitsproblemen in hun woning. Bovendien staan niet minder dan 43.170 gezinnen ingeschreven op de wachtlijst voor een sociale woning.
Pagina’s 55 tot 57 van het Rapport tot slot, bevatten een samenvatting van gegevens, waarnaar we u rechtstreeks verwijzen, over toegang tot energie en water, met cijfers over afbetalingsplannen, afsluitingen en een aantal vaststellingen over de toestand inzake energiearmoede en waterarmoede in het Brusselse Gewest.
- Het volledige rapport vindt u hier: http://www.ccc-ggc.brussels/sites/default/files/documents/graphics/rapport-pauvrete/welzijnsbarometer_2018_1_pers.pdf
Het Observatiecentrum van de Huurprijzen
Begin oktober 2018 publiceerde ook het Observatiecentrum van de Huurprijzen van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn “Enquête 2017″², die zich richtte op 4.500 woningen die werden verhuurd in het Brussels Gewest, goed voor 1,5% van alle huurwoningen in Brussel.
Een eerste vaststelling is dat meer dan 90% van de huurwoningen in het Brussels Gewest appartementen zijn en dat die in 85% van de gevallen minder dan 3 slaapkamers hebben. 9% van de woningen wordt verhuurd in medehuur.
De huurprijzen
Uit deze enquête blijkt dat de mediaan van de maandelijkse huurprijs in 2017 € 660 bedraagt (identiek aan die van 2016), wat betekent dat de helft van de Brusselse huurders een huur betaalt die hoger ligt dan dit bedrag. De gemiddelde huurprijs op zijn beurt, bedraagt € 700. Na vijftien jaar van algemene prijsstijgingen, met afwisselend jaren waarin de huurprijzen sterker stegen en dan weer stabiel bleven, lijkt het erop dat de prijzen in 2017 stagneren.
We mogen daarbij evenwel niet uit het oog verliezen dat de huurprijzen in de periode 2004-2017 in reële termen zijn gestegen met bijna 20%. Voor leefloners die een woning huren op de privéhuurmarkt, betekent dit dus dat ze een bijzonder groot deel van hun inkomen spenderen aan de huur (van de helft tot meer dan twee derde van het leefloon, naargelang de gezinssituatie). Als we uitgaan van de mediane huurprijs voor een appartement met één slaapkamer, besteedt een alleenstaande die een leefloon ontvangt in 2017 bijna 70% van zijn budget aan de huur. Dit betekent dat hij slechts € 285 per maand overhoudt voor zijn andere uitgaven (vaste kosten, voeding, medische kosten,…) wat heel vaak betekent dat hij zich zaken moet ontzeggen, schulden zal opbouwen, medische zorg zal uitstellen, enz.
Kwaliteit van de woningen
Tot slot merken we op dat het niveau van het comfort van de Brusselse huurwoningen volgens het Observatiecentrum van de Huurprijzen in de loop van de voorbije twintig jaar aanzienlijk is verbeterd. De voorbije drie jaar zijn de energieprestaties in 15% van de woningen verbeterd door de plaatsing van dubbel glas in alle ramen (in 2017 had 79% van de woningen dubbel glas in alle ramen), door isolatie van het gebouw of vervanging van de verwarmingsketel. In ongeveer 10% van de woningen werd een thermostaat geplaatst (in 2017 was 46% van de woningen hiermee uitgerust) en/of thermostatische kranen.
Toch blijk dat 10% van alle huurders de staat van hun woning als slecht of zeer slecht beoordeelt, en 29% als middelmatig. Problemen met geluids- en warmte-isolatie worden het vaakst genoemd. Meer dan een kwart van de ondervraagde huurders meldt vochtproblemen in ten minste één kamer in hun woning.
- Het volledige rapport vindt u hier : http://www.slrb.irisnet.be/sites/website/files/pages/slrb-obsloyer-enquete2017-nl-web.pdf
[1] https://www.ccc-ggc.brussels/sites/default/files/documents/graphics/rapport-pauvrete/welzijnsbarometer_2018_1_pers.pdf
[2] M.-L. De Keersmaecker (2018), Observatiecentrum van de huurprijzen: Enquête 2017, Brussel: Gewestelijk Observatiecentrum voor de huisvesting, Brusselse Gewestelijke Huisvestingsmaatschappij
