Afbetalingsplannen

Mis à jour le : 16/07/2024

Er kan in twee specifieke situaties een afbetalingsplan worden gevraagd:

• om een bestaande schuld af te lossen
• om een hoge factuur te betalen (eindafrekening of slotfactuur)

De modaliteiten van het afbetalingsplan kunnen worden beïnvloed door diverse factoren en situaties.

Een bestaande schuld aflossen

In dit geval kan het initiatief zowel uitgaan van de leverancier als van de klant:

• het initiatief gaat uit van de leverancier:Dit kan in twee gevallen:

1. • de leverancier is wettelijk verplicht om een redelijk afbetalingsplan voor te stellen minstens 7 dagen nadat hij de betrokkene een ingebrekestelling heeft gestuurd. Deze verplichting kadert in een algemeen beleid ter bescherming van de consument in geval van niet-betaling. Meer informatie vindt u hier.

Wat is een redelijk afbetalingsplan?
Wat de Ordonnanties3 zeggen over redelijkheid: “Het redelijk karakter van het afbetalingsplan, met name de duur en het bedrag van de gespreide betalingen, wordt beoordeeld in functie van het evenwicht dat het tot stand doet komen tussen het belang van de leverancier om zijn schuld terugbetaald te krijgen binnen een redelijke termijn en het belang van de afnemer om zijn schuld te vereffenen binnen een termijn die aangepast is aan zijn financiële situatie. Een afbetalingsplan is niet redelijk als het de afnemer en zijn gezin niet in de mogelijkheid stelt een menswaardig bestaan te leiden.” 
Als het huishouden door een erkende schuldbemiddelingsdienst of door het OCMW wordt bijgestaan, is het mogelijk om het afbetalingsplan te herzien als de dienst of het OCMW vindt dat het niet (meer) redelijk is.
In de praktijk kan het soms moeilijk zijn om tot een akkoord te komen. Soms is het in het belang van het huishouden om andere sociale maatregelen te activeren, zoals het statuut van beschermde klant of een financiële tussenkomst van het OCMW. 

1. • De leverancier kan ook op eigen initiatief een afbetalingsplan voorstellen. Dit kan bijvoorbeeld wanneer een maatschappelijk werker die een gebruiker-klant opvolgt, contact opneemt met de leverancier voor een factuurprobleem. Dit spontane aanbod zal (misschien) worden voorgesteld op voorwaarde dat de betrokkene nog niet eerder een betaalachterstand heeft gehad.

• Het initiatief gaat uit van de consument: die kan de leverancier op elk moment vragen om te onderhandelen over een afbetalingsplan. De beslissing om al dan niet gevolg te geven aan deze vraag, wordt uitsluitend door de leverancier genomen.

Een hoge eindafrekening of slotfactuur betalen

Een klant die een hoge eindafrekening of slotfactuur ontvangt, kan zijn leverancier om een afbetalingsplan vragen. De leverancier is wettelijk niet verplicht om een positief gevolg te geven aan deze vraag. Toch tonen leveranciers gewoonlijk begrip in dergelijke situaties.

Modaliteiten

Het blijft mogelijk om flexibelere voorwaarden te bedingen, maar wel naar goeddunken van de leverancier, die kan instemmen of weigeren op basis van bepaalde factoren. 

Gunstige factoren: 

• De klant wordt opgevolgd door een maatschappelijk werker, die het verzoek om een afbetalingsplan indient. 

• De persoon verkrijgt het statuut van beschermde klant. 

Ongunstige factoren: 

• Als de persoon eerder al achterstallige facturen heeft gehad, kan de leverancier neigen naar strengere voorwaarden voor het afbetalingsplan. 

• Als het bedrag van de tussentijdse facturen op verzoek van de klant (buitensporig) naar beneden werd bijgesteld, zal de leverancier bij de afrekeningsfactuur niet snel geneigd zijn om in te stemmen met een afbetalingsplan.